مشکات نوروزی، خبرنگار بحرالعلوم نیوز

در دنیایی که هر لحظه با شتابی بی‌سابقه در حال تغییر است، موزه‌ها نگهبانان گذشته و راهنمایان آینده هستند، در سرزمینی که تار و پودش از تاریخی غنی و کهن بافته شده موزه‌ بیش از اینکه یک ویترین آثار باستانی‌ باشد آیینه هویت ساکنان آن و پنجره‌ای به سوی جهان‌ محسوب می‌شود.

به گزارش ایرنا، تصور کنید در سالن‌های آرام موزه‌ها قدم می‌زنید، جایی که کتیبه‌های هخامنشی با سکوتی پرصلابت از هزاره‌های دور سخن می‌گویند، اما در بیرون از این دیوارها، فناوری‌های دیجیتال، تحولات اجتماعی و جهانی‌شدن با سرعتی نفس‌گیر در حال بازتعریف زندگی ما هستند، شعار روز جهانی موزه در سال ۲۰۲۵ "آینده موزه‌ها در دنیای به‌سرعت در حال تغییر" دعوتی به بازاندیشی نقش این نهادهای فرهنگی در جامعه است، جامعه‌ای که با تنوع فرهنگی، پیشینه تاریخی غنی و چالش‌های معاصر خود نیازمند موزه‌هایی است که نه‌تنها گذشته را حفظ بلکه آینده را نیز شکل دهد.

شعار روز جهانی موزه ۲۰۲۵ ما را به تامل در این پرسش وا می‌دارد که چگونه می‌توان موزه‌های ایران را به فضاهایی تبدیل کرد که هم قلب نسل جوان را تسخیر و داستان فرهنگ ایرانی را به گوش جهانیان برساند؟ کارشناسان معتقدند با نگاهی به ضرورت‌های دیجیتال‌سازی، بازنمایی تنوع فرهنگی و بازتعریف نقش موزه‌ها به‌عنوان کانون گفت‌وگوی اجتماعی می توان به راهکارهایی رسید که بتوان موزه‌ها را به ستون‌های استوار آینده فرهنگی کشور بدل کرد.

هر ساله روز جهانی موزه در ۱۸ مه و ۲۸ اردیبهشت ماه توسط شورای بین‌المللی موزه‌ها (ICOM) گرامی داشته می‌شود، این مراسم در ایران و جهان نیز فرصتی برای تامل بر نقش موزه‌ها و چگونگی پاسخگویی آن‌ها به نیازهای در حال تحول جوامع است که جهت گیری سالانه (ICOM) را نشان می دهد، شعار امسال بر ضرورت انطباق موزه‌ها با تحولات اجتماعی، فناوری و فرهنگی تاکید دارد.

روز موزه و دستگاههای فرهنگی مرتبط

روز موزه فرصت و مناسبتی برای توجه به هویت و میراث فرهنگی هر دیار، جامعه و منطقه است، که بر این مهم تاکید دارد که این ارزش فرهنگی و هویت تاریخی ارزشمند باقی بماند، موزه ها بازدیدی ملموس و تعاملی جذاب با مقوله میراث فرهنگی است که در همراهی با فناوری های نوین می توان جذابیت آن را بیشتر کرد.

برای مثال، بازدیدکنندگان می‌توانند با استفاده از هدست‌های VR به بازسازی مجازی تخت‌جمشید یا پاسارگاد سفر و زندگی در دوران هخامنشی را تجربه کنند، این فناوری‌ها به‌ویژه برای نسل جوان که به تعامل دیجیتال عادت دارند، جذاب است.
علاوه بر این پلتفرم‌های آنلاین می‌توانند آثار موزه‌های ایران و مناطق را به مخاطبان جهانی معرفی کنند، این کار نه‌تنها به تقویت دیپلماسی فرهنگی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند درآمدزایی از طریق فروش بلیط‌های مجازی یا محصولات دیجیتال (مانند تورهای آنلاین) را به همراه داشته باشد.

استان لرستان نیز از تاریخ و پیشینه فرهنگی غنی برخودار است که همزمان با مناسبت های همچون روز جهانی موزه برنامه هایی برای این ایام در نظر گرفته می شود به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان بازدید از اماکن فرهنگی‌ و تاریخی تحت مدیریت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در روز جهانی موزه رایگان است.

عطا حسن پور افزود: این اقدام فرصتی است تا هم استانی‌های گرامی و گردشگران عزیز بتوانند به صورت رایگان از این اماکن بازدید کرده و با تاریخ و فرهنگ غنی لرستان بیشتر آشنا شوند.

وی با دعوت از عموم مردم برای بازدید از این اماکن تاریخی و موزه‌ها، ابراز امیدواری کرد که این اقدام گامی موثر در جهت افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت حفظ و حراست از میراث فرهنگی استان باشد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان گفت: در نوروز امسال بنا بر آمار ثبت شده توسط وزارت میراث فرهنگی کشور، مجموعه تاریخی فلک‌الافلاک با یک پله صعود در رتبه پنجم مجموعه‌های پربازدید گردشگری کشور قرار گرفته است.

حسن پور بیان کرد: در ایام تعطیلات نوروزی امسال براساس این آمار مجموعه تاریخی فرهنگی فلک‌الافلاک با حدود ۱۴ هزار بازدیدکننده روزانه در رتبه پنجم مجموعه‌های پربازدید گردشگری کشور قرار گرفته است.
وجود چهار موزه در بروجرد

رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بروجرد گفت: روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی هر ساله در تاریخ ۱۸ می (۲۸ اردیبهشت) به منظور افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت موزه‌ها و میراث فرهنگی برگزار می‌شود، این روز فرصتی است تا از تلاش‌های موزه‌ داران و نهادهای فرهنگی برای حفاظت از آثار تاریخی و فرهنگی قدردانی و به بررسی ارزش‌های فرهنگی و تاریخی بپردازیم.

مهدی گودرزی با اشاره به اینکه شعار سالانه این روز معمولا توسط شورای بین‌المللی موزه‌ها (ICOM) اعلام می‌شود، بیان کرد: این شعار بیشتر به موضوعات مختلفی چون حفظ میراث فرهنگی، آموزش و گسترش فرهنگ محلی و ارتباط بین فرهنگ‌ها می‌پردازد، هفته میراث فرهنگی نیز به ترویج برنامه‌های مرتبط با تاریخ، فرهنگ و سنت‌های محلی اختصاص دارد و فرصتی برای برگزاری رویدادهای فرهنگی، نمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها و فعالیت‌های آموزشی فراهم می‌آورد.