امام جمعه بروجرد گفت: فرهنگ بسیجی میان ملت ایران نهادینه شود.
حجت الاسلام سید علی حسینی در گردهمایی بزرگ بسیجیان بروجرد که روز سوم آذرماه در سینما فلسطین برگزار شد، اظهار کرد: شهید سردار سلیمانی عارف بزرگ و عارف عملی بود و انسان زاهد و مخلص است.
وی تصریح کرد: مردانی که در جبهه ها عمار گونه جنگیدند همان شهدایی هستند که هشت سال شجاعانه در مقابل دشمن ایستادند.
امام جمعه بروجرد خاطرنشان کرد: عشق به پروردگار باعث شد با عشق بجنگند و از خون خود بگذرند از چیزی غیر از خدا نمیترسیدند چون برای خدا جنگیدند.
حسینی اضافه کرد: علیرغم مشکلاتی که دشمن برای ما درست میکند مردم راهشان را ادامه خواهند داد و امیدواریم دولت فعلی مشکلات موجود را برطرف کنند.
وی بیان کرد: تا زمانیکه ما راه خودمان را برویم دشمن دست برنخواهد داشت و ما را رها نمیکند و امکان ندارد اینها برجام را به نفع ما رقم بزنند.
امام جمعه بروجرد با بیان اینکه دشمنان دلسوز ملت ایران نیستند، ادامه داد: اروپا ۱۱ تعهد داشتهاند ولی یکی از آنها را عملی نکردند.
حسینی اظهار کرد: باید فرهنگ بسیجی در میان ملت ایران نهادینه شود و ترویج پیدا کند و بسیج باید بصیرت خود را افزایش دهد.
وی تصریح کرد: فرهنگ بسیجی فرهنگ کار جهادی است نه فرهنگ کار ساعتی و با نهادینه کردن فرهنگ بسیجی می توانیم بسیاری از مشکلات موجود را حل کنیم.
امام جمعه بروجرد خاطرنشان کرد: باید خود را بدهکار شهدا، جانبازان و خانوادههای که فرزندان خود را در راه اسلام تقدیم کردهاند، بدانیم.
حسینی با بیان اینکه باید مدیران انقلاب و جهادی در راس امور باشند، افزود: اطاعت از ولایت، اتحاد و ... از ویژگیهای بسیجی است.
ایسنا/لرستان
حمید آزادبخت روز پنجشنبه در حاشیه بازدید مدیرعامل بانک توسعه و تعاون از کارخانه شیرخشک بروجرد اظهار کرد: مجموعه خوراک کودک پروژهای با وسعت ۱۵ هکتار از طرحهای شستا است و برای سرمایهگذاری این کارخانه که یکی از صنایع مادر استان و کشور است تلاشهای زیادی صورت گرفت.
وی تصریح کرد: در این مجموعه عظیم با خرید شیر دامداران استان زنجیرهای از محصولات بر پایه شیر تولید می شود به طوری که سهم بسزایی در راستای ایجاد اشتغال دارد.
رئیس اداره صمت بروجرد اضافه کرد: شستا یکی از هلدینگهای بزرگ تولید در حوزه مواد غذایی کشور است و با توجه به نیاز تولید شیر و گوشت ایجاد صنایع تولید شیر و گوشت درصدد افزایش این محصولات ضروری است.
آزادبخت خاطرنشان کرد: مدیرعامل بانک توسعه و تعاون امروز قول داد که ۳۰میلیارد تومان به این کارخانه پرداخت شود.
وی بیان کرد: با راه اندازی این مجموعه نیاز به اشتغال بین ۳۰۰تا ۵۰۰ نفر و با تکمیل زنجیره تولید و صنایع تبدیلی تکمیلی برای بیش از یکهزار نفر اشتغال ایجاد شود. ایرنا
مدیر آموزش و پرورش بروجرد گفت: ۶۰ درصد مدارس شهرستان فرسوده هستند.
دکتر محمد مهرافزون در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: بروجرد بیش از ۱۲۰سال قدمت وپیشینه آموزش و پرورش دارد که مشاهیر و مفاخر بزرگی از گذشته تا بهحال در این کهن دیار فرهیختگان بوده اند که امروز در بحث آموزش و پرورش وبسترسازی مناسب برای رشد وتعالی نسل آینده ساز این دیارنیازمند نگاه ویژه ای است.
وی تصریح کرد: آموزش و پرورش بروجرد هم اکنون ۶۲ هزار دانش آموز، ۳۸۰۰ نیرو و ۴۰۰۰ فرهنگی بازنشسته دارد که این ارقام نشاندهنده ظرفیت فرهنگی بالا این شهراست، بروجرد از نظر وسعت و رشد جمعیتی و موقعیت جغرافیایی و بلاخص آموزش و پرورش از شهرهای مهم وحساس لرستان بشمارمیرود.
مدیر آموزش و پرورش بروجرد در باب مشکلات نوسازی و تجهیزات مدارس بروجرد، خاطرنشان کرد: متأسفانه مدارس بروجرد از نظر تجهیزات و کمبود فضای آموزشی رنج میبرند به طوری که حدود ۶۰ درصد مدارس شهرستان از نظرتجهیزات اداری، سیستمهای گرمایشی مدارس، آسفالت محوطه مدارس، ایزوگام پشت بامها باتوجه به فصول بارش بارندگی فرسوده شدهاند.
مهرافزون اضافه کرد: نیاز مبرم و ضروری به این موارد در مدارس بروجرد مشهود و استانداردسازی فضای آموزشی و ایمن سازی سیستمهای گرمایشی و سرمایشی مدارس شهرستان بسیار ضروری است.
وی با اشاره به نیاز دانشآموزان به ورزش ونقش آن در سلامت جامعه، بیان کرد: عدم تکمیل استخر دانش آموزی بروجرد پس از گذشت چند سال از کلید خوردن این پروژهها، دانش آموزان بروجردی را محروم از زیرساختهای سرگرمی و ورزشی کرده است.
مدیر آموزش و پرورش بروجرد ادامه داد: بر همین اساس یک چشمانداز مبهم برای اتمام پروژههای مهم ورزشی وجود دارد؛ این در حالیست که براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، دانش آموزان باید رشدی همه جانبه داشته باشند و این بدون وجود مکانهای مفرح و سرگرمی ممکن نیست.
مهرافزون عنوان کرد: بنده بارها این مورد را اعلام کردهام و متأسفانه بروجرد در این شاخص به نوعی محروم است وساخت و تکمیل استخرهای آموزش وپرورش بروجرد جذب اعتبارات استانی جوابگو نیست و نیاز به اعتبارات ملی است.
وی به تبعیت از هدف اصلی هنرستانها که تأمین نیروی انسانی برای ورود به بازارکار است، اظهار کرد: هنرستانها با تجهیزات مفهوم پیدا میکند و یک هنرجو زمانی میتواند در جامعه به خوبی ظاهر شود و حرفی برای گفتن داشته باشد که با استفاده از تجهیزات مهارتهای لازم را به دست آورده باشد.
مدیر آموزش و پرورش بروجرد تصریح کرد: هنرستان بدون تجهیزات همان دبیرستان است که در بروجرد هنرستانها براثرکمبود تجهیزات در راه تبدیل شدن به دبیرستان هستند زیرا تمام هنرستانهای بروجرد فرسوده بوده و با کمبود امکانات و تجهیزات بهصورت جدی روبرو هستند وآموزش هنرجویان در هنرستانها بدون امکانات و تجهیزات علنا امکان پذیر نیست.
مهرافزون خاطرنشان کرد: پیرو بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) باید بهگونهای دانش آموزان را تربیت کنیم که علاوه بر محیط علم، وارد محیط عمل نیز شوند و ازهمه مسئولان این امر میخواهیم که نگاه ویژهای به تجهیز این امکانات وتجهیزات در هنرستانهای بروجرد داشته باشند و بدانند که تنها با حرف نیازهای هنرستانی تأمین نخواهد شد.
وی در خصوص مشکل اساسی نصب رایگان انشعابات آب، برق وگاز مدارس خیرساز، اضافه کرد: بنا بر بند (ذ) تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۳۹۹ تمام مدارس خیر ساز از پرداخت حق انشعاب، آب، فاضلاب، گاز و برق معاف شدند ولی دربروجرد با نصب رایگان انشعابات آب، برق وگاز مدارس خیر ساز با مشکل اساسی مواجه هستیم و شرکتهای خدماتی زیر بار انجام این کار نمیروند که نیاز است از طریق اداره کل نوسازی استان این مطلب پیگیری شود و دستورالعمل لازم به ادارات مرتبط با این امر داده شود تا این مشکل هر چه زودتر حل شود.
فرمانده ناحیه مقاومت بسیج بروجرد گفت: برای جلوگیری از آسیبهای اجتماعی برنامههای بلندمدت صورت گیرد.
سرهنگ احمد حسنوند در جلسه شورای فرهنگ عمومی بروجرد که در دفتر امام جمعه بروجرد برگزار شد، اظهار کرد: آسیبهایی مانند خودکشی، قتل و طلاق، افزایش داشته که برای حل اینگونه آسیبها ، برنامهریزی بلند مدت صورت گیرد.
وی تصریح کرد: برای حل آسیبهای اجتماعی باید از نزدیک در محلات آسیب پذیر کار فرهنگی انجام شود، مساجد محلات حاشیهنشین و آسیبپذیر باید در عرصه کاهش آسیبها تلاش کنند.
فرمانده ناحیه مقاومت بسیج بروجرد خاطرنشان کرد: مسئولان برای حل مشکلات محلات آسیبپذیر گامهای موثری بردارند و در زمان برگزار میز خدمت اگر قولی به مردم دادهاند به آن عمل کنند.
یحیی عیدی بیرانوند شهردار بروجرد نیز در این جلسه، اظهار کرد: برای رفع آسیبهای اجتماعی باید مشاوره به خانوادهها در اماکن عمومی صورت گیرد.
وی تصریح کرد: اگر در پارکها مکانی برای مشاوره اختصاص داده شود مردم در این راستا بیشتر استقبال خواهند کرد.
شهردار بروجرد خاطرنشان کرد: یک روز به نام روز بروجرد انتخاب و نامگذاری و پتانسیلهای شهرستان بیشتر معرفی شود.
یحیی عیدی بیرانوند شهردار بروجرد اظهار کرد: دارا بودن نقشه راه برای سهولت و تسریع در انجام وظایف و حل مشکلات و کمبودها در سطح شهر بروجرد ضروری بوده و موجب میشود با انتصاب شهرداران جدید اختلالی در روند اجرایی طرحهای شهری به وجود نیاید.
وی افزود: در تلاش هستیم تا با تدوین سند چشمانداز پنج ساله با مشارکت دانشگاه، شورای اسلامی شهر، مردم، مشاوران و کارشناسان این مهم محقق شود تا بتوان نقشه راه را تدوین نمود.
شهردار بروجرد خاطرنشان کرد: در بروجرد طرحهای مهمی از جمله اجرای طرح کمربندی. تقاطعهای غیر همسطح، دریاچه مصنوعی از مطالبات عمومی بوده که در سند چشمانداز پنج ساله مشخص شده است.
عیدی اضافه کرد: برخی واحدهای صنفی بروجرد با مسدود کردن مسیر تردد و پیادهروها مشکلاتی برای مردم ایجاد میکنند که با این واحدهای متخلف به شدت برخورد خواهد شد.
وی ادامه داد: برخی از پارکها و بوستانهای شهری فاقد سرویس بهداشتی و امکانات رفاهی بوده که در اولویت قرار داده شد و کار مناسب سازی و بهسازی پیادهروها در سطح شهر و آسفالت معابر و کوچهها در دستور کار شهرداری قرار گرفته است.
شهردار بروجرد با اشاره با ساماندهی کارتن خوابها، گفت: راه اندازی گرم خانه برای کارتن خواب وظیفه شهرداری به تنهایی نیست و باید با همه دستگاههای ذیربط همکاری لازم را در این مورد انجام دهند.
عیدی بیرانوند تصریح کرد: سگها موجوداتی هستند که حق حیات دارند بر این اساس مکانی در نظر گرفته شده تا پس از زنده گیری به این مکان منتقل و نگهداری شود و تا کنون نیز ۱۵ قلاده جمعآوری شده است.
وی افزود: هم اکنون بیش از ۱۰ پروژه شهری در بروجرد مانند دروازه ورودی بروجرد در حال اجرا است.
حجت الاسلام سید علی حسینی، امام جمعه بروجرد، در جلسه شورای فرهنگ عمومی شهرستان که در دفتر امام جمعه برگزار شد، گفت: در پنج مسجد بروجرد شورای مودت محله تشکیل شده است.
امام جمعه بروجرد هدف از تشکیل شورای مودت حل مشکلات مردم، جلوگیری از رواج آسیب های اجتماعی و تقویت برنامه های فرهنگی، دینی و تبلیغی است.
وی در ادامه اظهارداشت: شورای مودت در مساجد با محوریت امام جماعت و برای رسیدگی به مشکلات محلات فعالیت خواهد داشت.
حجت الاسلام حسینی با اشاره به اینکه فقر، بیکاری، قتل و خودکشی و طلاق از جمله معضلاتی هستند که باید جلوی آنها گرفته شود، عنوان داشت: فرهنگ سازی در سایه تقویت برنامه های فرهنگی تبلیغی در این زمینه ضروری است.
وی بیان داشت: فعالیت های فرهنگی تبلیغی به ویزه در مناطق حاشیه نشین، امری ضروری برای مقابله و کاهش این آسیب ها است.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور؛ کارمندان در ادارات و مؤسساتی که مشغول به کارند با برخی تخلفات از سوی مدیران مواجه میشوند، اما از خوف برخی عواقب، به تذکر و نهی از منکرات مبادرات نمیکنند. پاسخ مقام معظم رهبری(حفظهالله) به پرسشی در اینباره به شرح زیر است:
اگر کارکنان ادارات و مؤسسات در محل کار خود ارتکاب تخلفات اداری و شرعی را توسط مسئولین مافوق مشاهده کنند، چه وظیفهای دارند؟ اگر کارمندی خوف داشته باشد که در صورت مبادرت به نهی از منکر ضرری از طرف مسئولین بالاتر متوجه او شود، آیا تکلیف از او ساقط میشود؟
اگر شرایط امر به معروف و نهى از منکر وجود داشته باشد، باید امر به معروف و نهى از منکر کنند، در غیر این صورت تکلیفى در آن مورد ندارند. همچنین با وجود خوف از ضرر قابل توجه هم تکلیف از آنان ساقط مىشود، این حکم در مواردى است که حکومت اسلامى حاکم نباشد. ولى با وجود حکومت اسلامى که اهتمام به اجراى این فریضه الهى دارد، بر کسى که قادر بر امر به معروف و نهى از منکر نیست، واجب است که نهادهاى مربوطه را که از طرف حکومت براى این کار اختصاص یافتهاند، مطلع نماید و تا کندهشدن ریشههاى فاسد که فسادآور هم هستند، موضوع را پیگیرى کند.
در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی، ترک تذکر و موعظه به برادر مؤمن به مجرد ملاحظه مقام او سزاوار نیست.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور؛ برخی افراد نمیدانند که در مواجهه با خطاهای عمدی و سهوی مسئولان باید چه واکنشی از خود نشان دهند و در مواقعی به دلیل عدم آگاهی از وظیفه شرعی و اجتماعی خود و همچنین ترس از عواقب آن، از تذکر به افراد خاطی صرف نظر میکنند. پاسخ مقام معظم رهبری(حفظه الله) به پرسشی در اینباره میتواند ابعاد این مسئله را روشنتر کند.
متن این پرسش و پاسخ به شرح ذیل است:
اگر شخصی دارای نفوذ و موقعیت اجتماعی خاصی باشد که اگر بخواهد میتواند بر معترضین به خود ضرر وارد سازد، و شواهدی هم دلالت کند بر اینکه وی مرتکب گناه و کارهای خلاف و دروغگویی میشود، با این وضع، آیا جایز است امر به معروف و نهی از منکر را در مورد او ترک کنیم یا اینکه با وجود ترس از ضرر رساندن او، واجب است او را امر به معروف و نهی از منکر کنیم؟
اگر ترس از ضرر منشأ عقلایى داشته باشد، مبادرت به امر به معروف و نهى از منکر واجب نیست، بلکه تکلیف از شما ساقط مىشود. ولى سزاوار نیست کسى به مجرد ملاحظه مقام کسى که واجب را ترک کرده و یا مرتکب فعل حرام شده و یا به مجرد احتمال وارد شدن ضرر کمى از طرف او، تذکر و موعظه به برادر مؤمن خود را ترک کند.
سید محمد حسینی:
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل ستاد امر به معروف و نهی از منکر؛ ماهنامه «حیات عاشورایی» در صدمین شماره خود و در پرونده «ای نشسته صف اول» به سراغ سید محمد حسینی وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی رفته و درباره ابعاد دینی و اجتماعی این دو فریضه با وی به گفتگو نشسته است.
متن این گفتگو به شرح ذیل است:
امربه معروف و نهی از منکر به مثابه یک مسئولیت اجتماعی از دیدگاه دینی و جامعه شناختی را چگونه تحلیل و تعریف میکنید؟
از منظر دینی امر به معروف در کنار دیگر فروع و عبادات جایگاه روشن و والایى دارد و همانگونه که به عباداتی چون نماز، روزه، زکات و حج توصیه و تاکید شده است به این دو فریضه و مسئولیت اجتماعی نیز عنایت شده و اساسا معیار برای برترى و خیر بودن امت اسلامی اهتمام به این تکلیف مهم است که خداوند فرمود: «کنتم خیر امة أخرجت للناس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنکر و تؤمنون بالله...»
در روایات و آموزههای دینى نیز با تأکید بر لزوم پایبندی به این واجب الهی، در مواردی به حکمت و فلسفه آن هم توجه شده است و ضمن بر شمردن فواید، آثار و برکات دنیوی و اخروی آن، زیانها و تبعات منفی ترک این فریضه هم یادآوری شده و دلیل انحطاط و افول اقوام گذشته ترک این رسالت خطیر ذکر شده است.
غیر از ادلهی نقلی بیشماری که در این خصوص در منابع اسلامی بیان شده است از جنبه عقلانی و نگاه جامعهشناختی هم تردیدی وجود ندارد که سرنوشت افراد یک قوم، آبادی و دهکده به هم پیوسته و انفکاک ناپذیر است و امروزه به خاطر توسعه اعجاب برانگیز ارتباطات و تاثیرپذیری جوامع از یکدیگر، مساحت این دهکده به تدریج به وسعت کل جهان گسترش مییابد.
درست است که فرد در وهله نخست باید در تهذیب نفس خود بکوشد و با شناخت معروف بدان ملتزم و از منکر اجتناب کند ولی عقل سلیم، آدمی را از بیتفاوتی نسبت به محیط پیرامون خود برحذر میدارد و به او یادآور میشود که از مرز خودیت پا فراتر گذارد و دیگران را به خوبیها و زیباییها دعوت بلکه امر کند و از فرو غلتیدن در پلشتیها و پلیدیها باز دارد، چون فرد و خانواده و آشنایانش زمانی میتوانند به کمال آدمیت و قله انسانیت و سعادت نائل شوند که محیط پیرامون آنان همراه و سازگار با این حرکت و هدف متعالی باشد وگرنه موانع یکی بعد از دیگری سدّ راه میشوند و در مسیر پر از خار مغیلان، سنگلاخ، باتلاق و درههای هولناک، رسیدن به مقصد رؤیایى بیش نخواهد بود.
با توجه به اینکه جهانیشدن همه دنیا را در بر گرفته است و کشور ما هم از این قاعده مستثنی نبوده و ما هم تحت هجوم ارزشها و فرهنگهای غربی قرار گرفتیم، چگونه میتوان میان مفاهیم مدرنی مانند آزادی و فردگرایی که دخالت شخص یا حکومت را در زندگی فرد نفی میکند، با امربه معروف به عنوان یک مفهوم سنتی رابطه برقرار کرد؟ آیا ممکن است؟
بدون شک جهانى شدن و یا جهانىسازى آثار خود را در جاى جاى جهان داشته و خواهد داشت بهویژه در جوامع و یا افرادی که خود به استقبال آن میروند و قبله آمال خود را ارزشها، سبک زندگی و فرهنگ لیبرالیسم میدانند؛ و در ایران هم بخشی از جامعه بهویژه طبقات مرفه و به اصطلاح روشنفکر این گرایش را دارند و در مواردی از غربیها هم خود را غربیتر جلوه میدهند!
اما تأثیرگذاری این هجمه فرهنگی بر تودههای مردم، متدینین و نسل جوان بستگی به این دارد که مدیران و فعالان فکری، فرهنگی، هنری و رسانهای چه اقداماتی را برای معرفی فرهنگ ناب اسلامی سامان میدهند؟ ایران در طول تاریخ همواره در نزد جهانیان به فرهنگ و ادب شهره بوده است، منابع و گنجینههای فراوان از گذشتگان در دسترس ماست و مردم ما هویت خاص خود را دارند، ما ملتی بیهویت و بدون تاریخ نیستیم؛ در گذشته مهاجمانی چون چنگیز و اسکندر بر این سرزمین سیطره یافتهاند اما فرهنگ غنی ما حفظ شده و حتی مهاجمان را متاثر ساخته است. هر چند که هجمه امروز تفاوتهای بسیار دارد و باورها و اخلاق جامعه را هدف قرار داده است اما همانطور که برخلاف ملل دیگر ما هیچ گاه مستعمره نبودهایم، در شرایط پیچیده کنونی هم اگر به خوبی انجام وظیفه کنیم، در این کارزار بیامان و نابرابر نه تنها میتوانیم از ارزشهای ایرانی اسلامی که با فطرت پاک آدمی سازگار است، صیانت کنیم بلکه با ارائه هنرمندانه آن به جهانیان و به چالش کشیدن لیبرالیسم غربی که دیگر حتی در غرب هم برترین و آخرین دستاورد و ارمغان بشری محسوب نمیشود، دیگران را هم تحت تاثیر قرار دهیم؛ یک نمونه موفق در این باره گسترش فرهنگ مقاومت، مبارزه با ظلم و عدالتخواهی است که مرزها را در نوردیده و باعث تحولات چشمگیری در منطقه و جهان شده است.
اگر در این جنگ نرم فرهنگی مغلوب نشویم و دست برتر را داشته باشیم دیگر باز کردن گرههایی چون تعارض آزادی و فردگرایی یا میزان دخالت حکومت و یا دیگران در حریم خصوصی افراد، کار سادهای خواهد بود، اما اگر مفاهیمی چون آزادی یا اصالت فرد و اصالت لذتجویی را با تفسیر اومانیستی بپذیریم و بعد بخواهیم تعالیم اسلامی را با آنها مطابقت دهیم، امکان پذیر نیست و در نهایت یک دیدگاه التقاطی عرضه خواهیم کرد، معجونی که نه این خواهد بود و نه آن!
خلاصه با نگاه اسلامی، آزادی، کرامت انسانی، تمتع و بهره بردن از طیبات و لذائذ مباح و مشروع هر کدام جایگاه خاص خود را دارند و در یک منظومه فکری هیچ تنافر و دوگانگی بین آنها وجود ندارد.
اولویت های امر به معروف و نهی از منکر در جامعه امروزی چیست؟
امر به معروف و نهی از منکر دامنه وسیعی از مباحث فردی و اجتماعی را در بر میگیرد که این امور غالباً مانعه الجمع نیستند و نباید مسائل مهم را مستمسکی برای اجتناب از امر به معروف در موضوعاتی با اهمیت کمتر قرار داد، اما بدیهى است که اگر به مسائل فراگیر و حکومتی اهتمام بیشتری باشد بر اصلاح امور جامعه تاثیر گذارتر خواهد بود و نتایج بهتری به همراه خواهد داشت. اگر یک مصداق را بخواهیم ذکر کنیم در حال حاضر اجرای عدالت و مبارزه با فساد اهمیت بسیاری دارد و این دو لازم و ملزوم یکدیگرند و در این قضیه امر به معروف صاحب منصبان در سه قوه و دیگر کارگزاران ارشد نظام از باب «النصیحة لأئمة المسلمین» اهمیت بهسزایى دارد که خوشبختانه نهادهاى نظارتى و قضایى گامهای خوبی در این خصوص برداشتهاند و مباحثی چون شفافیت مواضع و عملکرد مسئولان و رویههای اجرائی و مدیریتی و نیز سوتزنی از جانب مردم با مشاهده تخلفات و مفسدهها، مطالبه جدی جامعه شده که نتایج خوبی را بههمراه خواهد داشت.
در مقام آسیبشناسی به نظر شما وضعیت کنونی جامعه ما از لحاظ درک مسئولیت اجتماعی امربه معروف و نهی ازمنکر چگونه است و در چه نقطهای قرار داریم؟ آیا امربه معروف از بین رفته است و نیاز به احیاء دارد؟
علیرغم اقدامات صورت گرفته در شرایط مطلوب به سر نمیبریم. بله، نقاط مثبت متعددی را میتوان بر شمرد اما با توجه به آرمانها و اهداف نظام اسلامی، توقع بیشتری وجود دارد. یکی از دلایل عمدهی بیتوجهی به این فریضه و کمرنگ شدن آن در جامعه، ترویج فرهنگ غربی از جمله آزادی به معنای ولنگاری و بیبندوباری است و اینکه هر کسی خودش انتخاب میکند و نباید چیزی را بر دیگران تحمیل کرد و شعار فریبندهی با زور نمیتوان افراد را به بهشت برد و یا توسعه دامنه حریم خصوصی به خودرو و خیابان و...، هجمه غربگرایان و افرادی که منافع نامشروع آنان با زنده بودن این فریضه به مخاطره میافتد از دیگر عوامل کمرونقی امر به معروف هستند.
بعد از پیروزی انقلاب دولت موقت اعلام کرد مردم به کار و زندگی خود برگردند و اداره کشور را به ما بسپارند، اما امام تأکید داشت که کار تمام نشده و مردم باید در صحنه بمانند و مراقب اوضاع باشند و اگر مردم در صحنه دفاع از اصول و ارزشهای انقلاب نبودند در همان سالهای اولیه، بنی صدر و دیگر لیبرالها انقلاب را دو دستی تقدیم نظام سلطه میکردند و سرنوشت انقلاب اسلامی مانند سرنوشت بسیاری از قیامها، جنبشها و انقلابها میشد که به بیراهه رفتند یا شکست را پذیرا شدند.
بههرحال نقش مردم بسیار تعیینکننده است و نباید با کمکاری و قصور و یا خیانت و تقصیر برخی مدیران مردم دچار سردی، نومیدی و بیتفاوتی شوند. در حال حاضر ضعف دولت سبب مشکلات معیشتی مردم و نارضایتی جمعی از آنان شده است که گره کار باز به دست خود مردم باز میشود و آن اینکه در انتخابات سال آینده فردی را برگزیند که با روحیه انقلابی و تلاش و مجاهدت، سکان قوه مجریه را با درایت در دست با کفایت خود گیرد و شرایط را بهبود ببخشد تا روح نشاط و امید در جامعه زنده شود. در آن صورت نه تنها به فریضه اجتماعی امر به معروف، بلکه به انجام دیگر واجبات نیز شور و شوق بیشتری نشان خواهند داد.
در مقام ارائه راهکار و سیاستگذاری، به نظر شما چه راهحلهایی برای عملیاتی کردن این فریضه در جامعه وجود دارد؟ و اینکه آیا اساسا این وظیفه بر عهده حکومت است که در جامعه پیاده کند یا حکومت صرفاً باید بسترهایی را فراهم کند که در آن خود مردم و سازمانهای مردمنهاد این فریضه را پیاده کنند؟ به طور مشخص نقش ستاد امربه معروف و نهی از منکر چیست؟ چه اقداماتی را میتواند انجام دهد؟
همانگونه که ضرورت دیگر وظایف اجتماعی برای مردم تبیین میشود و لزوم پایبندی به دیگر عبادات واجب از دوران کودکی به فرزندان آموزش داده میشود و در برنامههای آموزشی و تبلیغی قرار میگیرد، فلسفه و نتایج امر به معروف هم باید به خوبی تشریح شده تا مطالبه عمومی شود و به عنوان حق همگانی در اذهان نهادینه شود، نه اینکه تبلیغات رندانه مستقیم و غیر مستقیم در جامعه علیه این فریضه صورت گیرد به شکلی که حتی نیروهای متدین و دلسوز دچار تردید شوند که آیا وظیفه امر به معروف برعهده آنان هست یا مسئولیتی ندارند؟
گاه در بیان شرایط امر و نهی و یا شناخت معروف و منکر چنان مسئله را غامض جلوه میدهیم که گویا تنها مجتهد مسلم و اسلامشناس خبره از عهده آن بر میآید، در نتیجه مکلف عطای آن را به لقایش میبخشد! بله ما هم قبول داریم که برخی امور ظرافتهای خاص خود را دارند اما نه اینکه مسائل بیّن را چنان پیچیده کنیم که فرد متحیر شود و نداند آیا وظیفهای دارد یا ندارد؟ بسیارى از معروفها و منکرها که به عنوان واجبات و محرمات در فقه از آنها یاد میکنیم کاملاً روشن هستند و عامه مردم هم بدانها واقف هستند و میتوانند در مورد آنها امر و نهی کنند، اگر هم برخی ابهامات وجود دارد وظیفه نهادهای آموزشی، تبلیغی، فرهنگی و رسانهای است که روشنگری و آگاهیرسانی کنند، نه اینکه صورت مسئله را پاک کنند!
در شرایط فعلی مهمترین آسیب، عدم اهتمام جامعه به این فریضه سرنوشتساز است. اگر بهدرستی اهمیت این دو اصل و ضرورت انجام آن برای مردم توضیح داده و گفتمان غالب شود، طیکردن بقیه راه دشوار نخواهد بود. چون مردم راه را هموار خواهند کرد و افراد حقیقی و حقوقی را وادار به انجام وظایف خود خواهند کرد.
امر به معروف و نهی از منکر هم وظیفه دولت است و هم ملت، دستگاهای دولتی و نهادهای حاکمیتی مسئولیتها، ابزارها و امکاناتی در اختیار دارند. بهویژه سازمانهای نظارتی، آموزشی و فرهنگی که میتوانند به گسترش معروف و کاهش منکر در جامعه کمک شایان توجهی کنند و نیز بسترها و زمینههای مشارکت فعال آحاد جامعه را در انجام این فریضه فراهم کنند.
ستاد امر به معروف بهجای تصدیگری این کار عظیم که به تنهایی هرگز از عهده آن بر نمیآید، باید به ترویج فرهنگ امر به معروف و آموزش آن اهتمام ورزد. شوراهای امر به معروف در وزارت خانهها و نهادها را فعال و پاسخگو کند که هر کدام در قلمرو خود با بهکارگیری نیروهای متعهد و با انگیزه در سالمسازی محیط پیرامون خویش بکوشند. ستاد باید از دستگاههای ذی ربط بخواهد که ظرفیت و محتوای تولیدات فرهنگی، هنری، رسانه و فضای مجازی را به سمت این هدف جهت دهند، نه اینکه بر عکس عمل کنند و در قالب جذاب هنر، جای معروف و منکر را عوض کنند!
آیا میتوان تجربه قالبهای موفقی نظیر امر به معروف مسئولین، محیط زیست، امر به ماسک زدن را تعمیم داد و دیگر مواردی که مقبولیت عرفی کمتری دارند مورد استفاده قرار داد؟ چه سازوکاری باید برای این فرآیند طی شود؟ نقش شبکههای اجتماعی و نظام آموزشی چیست؟ آیا امر به معروف در شبکههای اجتماعی معنا دارد؟
در این موارد چون خطر برای مردم جدی و ملموس بود و امکانات کشور بسیج شد، در کوتاه مدت توانستیم تا حدودی نتیجه بگیریم. این احساس مسئولیت را در همگان بهوجود آوردیم که رعایت نکات بهداشتی توسط فرد کافی نیست، اطرافیان و همگان باید رعایت کنند تا نتیجه حاصل و خطر برطرف شود؛ چون این ایده به درستی در اذهان جا گرفت، توصیه و تذکر به افرادی بیاعتنا به نکات بهداشتی زیاد شد، چون کسی نمیگفت تقصیر یا قصور دیگری به خودش مربوط است و به من ارتباطی ندارد. تبلیغات و آموزشهای فراوان با استناد به نظرات متخصصان داخلی و خارجی، فضا و گفتمانی را بر کشور غالب کرد که فرد تذکرگیرنده هم به خود اجازه نمیدهد اعتراض کند، بلکه معمولاً خطای خود را میپذیرد و عذرخواهی میکند. بههرحال در این قضیه که پای مرگ یا بیماری و آسیب جدی جسمی مطرح بود و دست اندرکاران راهکارهای مشخصی مثل زدن ماسک و کمک مومنانه را توصیه کردند، جامعه هم پذیرا و همراه شد.
این تجربه میتواند در ترویج خوبیها و جلوگیری از پلیدیها و پلشتیها درسآموز باشد البته مشروط به اینکه همین عزم و اراده یا حداقل درصدی از آن در مسئولان و مردم بهوجود آید و همانطور که از ویروس کرونا هراس دارند، از کرونای آلودگی و گناه هم واهمه داشته باشند و دارو و واکسن عبادات و نیکیها را مؤثر در زندگی فردی و اجتماعی و نیز رفاه، امنیت و سعادت جامعه بدانند.
به نظر شما نقش ابزارهای قانونی و نظارتی که از سوی حکومت اعمال میشود چه نقشی در اجرای این فریضه دارد؟
بدون شک حکومت در تحقق احکام الهی و زمینهسازی برای اشاعه معروف و پیشگیری یا مقابله با منکرات و معاصی نقش مؤثری میتواند ایفا کند و اصلاً یکی از ادله تشکیل حکومت اسلامی اجرای حدود الهی است، که البته کارگزاران نظام اسلامی خود باید پیشگام و الگوی امتثال اوامر الهی و ترک محرمات باشند تا سفارشات و فرامین آنان باورپذیر باشد و گرنه «رطب خورده منع رطب کی کند؟»
علاوه بر آن مسئولان باید عزم جزم در این خصوص داشته باشند و الزامات این فریضه را فراهم کنند و اولویت را به پیشگیری دهند چون درمان همواره مشکلتر و پر هزینهتر و درمواردی هم بلا اثر است و اگر بین قول و فعل کارگزاران دوگانگی باشد نباید انتظار داشت نتیجه چندانی عاید شود. حکومت از ابزارهای مختلف و متنوع نظیر قانون میتواند استفاده کند. اگر در وضع قوانین دقت لازم صورت گیرد و با شناخت نسبت به واقعیتها و معرفت نسبت به وضع مطلوب، بایدها و نبایدها به درستی مشخص شود و نحوه برخورد با متخلف با شفافیت روشن شود، انجام این فریضه برای توده مردم راحتتر میشود. تقنین عالمانه در موضوعات مختلف از جمله امر به معروف بخشی از کار است و اگر به همین مرحله اکتفا شود معلوم نیست چقدر فایده داشته باشد و چه بسا مصوبات روی همان کاغذ بماند، لذا نظارت بر اجرای قانون، چه بسا از قانون گذاری مهمتر باشد. برای نمونه نمایندگان مجلس دو وظیفه اصلی برعهده دارند که همان وضع قانون و نظارت است ولی متأسفانه در دورههای مختلف مشاهده کردهایم که نظارت همسنگ قانونگذاری نیست که امیدواریم در مجلس یازدهم این توازن برقرار شود.
علاوه بر مجلس، دستگاههای نظارتی دیگر مانند سازمان بازرسی، دیوان عدالت، دیوان محاسبات و دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی میتوانند در اصلاح امور نقش مؤثری ایفا کنند و نقش بازدارنده از لغزشها و شتابگر در انجام مأموریتها داشته باشند.